Pebre-d'ase
Satureja montana
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Pebre-d'ai, Isop.
Noms en français : Sarriette des montagnes, Sarriette vivace.
Descripcioun :Lou pebre-d'ai es uno planto redoulènto bèn couneigudo de nòsti mountagno. Trachis souvènt en gròssi mato denso de flour blanco à roso. Flouris pulèu à la fin de l'estiéu.
Usanço :Es proun couneigu "pèr n'en perfuma lei toumo" (O. Madon, op.cit. p.153) o lou boudin. Se fai uno meno de soupo, la "soupo dóu pastre" pèr li proublèmo de digestioun o d'estoumac : "Fasès bouli coume uno infusioun voste pebre-d'ase dins la casseirolo, pièi quant a bouli, arrestas lou fiò, levas voste pebre-d'ase, ié metès la pasta, pièi la pasta pren aquéu perfum" ib. Ei couneigu tambèn pèr èstre acalourant.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Satureja
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Tepiero seco
- Relarg à jóuinis aubret
- Ribo d'aigo
- Roucas
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Satureja montana L., 1753
Pato-de-lioun(-jauno-e-verdo)
Alchemilla xanthochlora
Rosaceae
Nom en français : Alchémille jaune vert.
Descripcioun :Li pato-de-lioun soun maleisado à destria. Pamens aquelo, pulèu coumuno dins li relarg fres e umide de mountagno èi pas la mai tihouso. Es uno planto pulèu grando e bèn drecho emé uno enflourejado que despasso bèn li fueio. Dóu group ALCHEMILLA, fau verifica que s'atrobon proun de dènt sus li tros de fueio, que i'ague ges de péu sus l'ipantium (ensèn di pèço souto l'ouvàri), nimai sus lou dessubre di fueio ; pamens li péu de pecou de fueio soun bèn dre.
Usanço :Li fueio (ensalado e té) coume li racino soun manjadisso. Èi couneigudo pèr sougna li plago, li bruladuro e pèr sarra li car, adounc bono contro la cacagno. Tambèn s'utiliso pèr d'ùni proublèmo de femo (règlo, pacholo...).
Port : Erbo
Taio : 15 à 60 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Alchemilla
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 2 à 3 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2400 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Pelouso fresco
- Riéusset
- Prado à rousèu
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Éuroupenco
Ref. sc. : Alchemilla xanthochlora Rothm., 1937
(= Alchemilla vulgaris auct. )